Beekdal Linde
Hermeandering van De Lende, even pas op de plaats
Op 14 november is het startsein gegeven voor het deelproject ‘Hermeandering van De Lende’. Dit project valt onder de Gebiedsontwikkeling Beekdal Linde. Inmiddels zijn de eerste resultaten bereikt en ligt het project goed op schema. Toch verdwijnen de machines langzaam uit beeld. De komende maanden (april tot en met juli) is het broedseizoen en zijn geen grootschalige werkzaamheden gepland. Zo keert de rust in het natuurgebied terug en kunnen de vogels en de natuur hun gang gaan.
Werken in bestaand natuurgebied
In de afgelopen maanden is er veel werk verzet. Zo zijn er bomen en bosschages op de oude meanders verwijderd en nieuwe meanders en petgaten gegraven. Werken in een bestaand natuurgebied vraagt om een zorgvuldige werkwijze die de natuur zo weinig mogelijk verstoord. Daarom voeren we de vrijgekomen grond af via een buizenstelsel, in plaats van per boot of vrachtwagen. Dit beperkt het aantal vervoersbewegingen en zorgt dat de verstoring effect heeft op een kleiner gebied.
De werkzaamheden voeren we uit onder begeleiding van een ecoloog en samen met de terreineigenaar It Fryske Gea. De aannemer, ecoloog en de terreinbeheerder stemmen wekelijks af. De ecoloog houdt e nauwkeurig in de gaten hoe het met de natuur en de dieren in het gebied gaat, geeft gebieden vrij en treft waar mogelijk maatregelen om de verstoring tot een minimum te beperken. Rond de zomer kijkt de ecoloog weer in het gebied, om groen licht te geven voor het vervolg van de werkzaamheden.
Welke werkzaamheden zijn inmiddels uitgevoerd?
- Het verwijderen van bomen en bosschage.
- Het graven van vier meanders (natuurlijke kronkelingen in de beek).
- Het graven van drie petgaten: Dit zijn ondiepe gaten in de grond, die niet in verbinding staan met de beek. Doordat de petgaten zich vullen met regen- of grondwater ontstaat hier een geschikte plek voor (beschermde) plantensoorten en diersoorten.
Welke werkzaamheden worden na het broedseizoen uitgevoerd?
- Het graven van drie resterende meanders.
- De aanleg van twee fietsbruggen.
- De aanleg van een kanosteiger.
Herstellend vermogen van de natuur
Gaat u nu een kijkje nemen, dan lijkt het gebied net een soort maanlandschap. Zwarte bulten grond bepalen het huidige beeld. Dat maakt het misschien wat lastig om in te beelden dat het beeksysteem zich in de komende jaren weer herstelt. Toch is dat onze ervaring. Sporen van de uitvoering verdwijnen en de oorspronkelijke natuur neemt het weer over.
Meer informatie over de gebiedsontwikkeling Beekdal Linde vindt u op deze pagina, onder dit artikel.
We houden u graag op de hoogte van de ontwikkelingen. U kunt zich inschrijven voor onze digitale nieuwsbrief via de blauwe knop onderaan deze pagina.
Versterken van het Beekdal van De Lende
Al vanaf 2006 werken we rond de beek De Lende (Stellingwerfs voor De Linde) aan het versterken van het beekdal. Dat doen we op het vlak van natuur, water, landbouw, landschap en recreatie.
De Gebiedscommissie Beekdal Linde werkt in opdracht van de provincie Fryslân en samen met de streek, aan dit gebiedsontwikkelingsproject. De commissie bestaat uit vertegenwoordigers van natuur- en milieuorganisaties, LTO Noord en de Vereniging kleine dorpen. Andere belangrijke samenwerkingspartners zijn Wetterskip Fryslân, It Fryske Gea, Staatsbosbeheer en gemeente Weststellingwerf. Bij het maken van de plannen is met elkaar steeds gekeken naar de historie van het gebied en wat het gebied nodig heeft of kan gebruiken op het vlak van natuur, water, landbouw, landschap en recreatie.
De gebiedsontwikkeling Beekdal Linde bestaat uit allemaal deelprojecten. Op dit moment werken we aan de ‘Hermeandering van De Lende, dat op 14 november 2024 officieel van start is gegaan. De werkzaamheden zijn medio 2026 klaar en vinden plaats tussen de Noordwooldervaort en de A32.
Welke deelprojecten zijn klaar?
In de afgelopen jaren zijn de onderstaande deelprojecten afgerond. Wat is daar allemaal ingericht en verbeterd?
- Gebied Ter Schure: Ligt tussen het natuurreservaat De Lendevallei en polder Scheltinga. Van oudsher was dit turfgebied en daarna werd het landbouwgrond. Door het voedsel in de grond te verminderen en een sloot te dempen zodat water langer vastgehouden wordt, groeit er nu unieke natuur. Zoals kruiden- en faunarijk grasland, vochtig hooiland en heide.
- Een stuk natuurgrond bij De Hoeve: Hier is een bloemenrijk landschap ontstaan, door het terugbrengen van twee oude beekkronkels. De historie is nieuw leven ingeblazen met het herstellen van zes petgaten en tussenliggende legakkers. Op de legakkers lag van oudsher turf te drogen. Sloten zijn verondiept, walkanten breder gemaakt, greppels uitgegraven en agrarische percelen verbeterd. Er is meer kruiden- en faunarijk grasland.
- Fietspad De Hoeve en meer: In 2021 is het fietspad langs De Lende tussen de Vinkegavaartweg bij De Hoeve en de Domeinenweg bij De Blesse aangepast. Ten westen van de Wetering loopt het fietspad door het natuurgebied van It Fryske Gea, met als doel om de natuur- en landschapsbeleving van fietsers te versterken. Gelijktijdig zijn op drie plaatsen oude meanders (beekkronkels) van De Lende opnieuw teruggebracht. De beek en het fietspad slingeren nu samen door het landschap. Het grootste deel is ingericht als natuurgebied en staat in open verbinding met de beek. Hierdoor kan meer water op het land lopen, waar verschillende planten en dieren van profiteren.
- Polder IJkenverlaat: Er is een meander (kronkeling) aan de noordkant van De Lende gemaakt, met een natuurvriendelijke oever langs de middensloot. Een kantelstuw helpt om het waterpeil te regelen. Omdat een stuw een barrière is voor vissen, is er een vispassage gemaakt. Deze helpt de vissen om het waterpeilverschil te overbruggen en tegen de stroom in te zwemmen. En u kunt u de vissen hierdoor ook nog goed bekijken.
- De Stuttebosch: Is het gebied bij de ‘Bekhofschaans’, ten oosten van Oldeberkoop. De parkeerplaats is verplaatst waardoor het wandelpad nu door het bos, over de schans richting de Lende loopt. Volgt u het pad dan komt u bij de stuw met een v-vormige bekkentrap vispassage. Het laatste deel van het fietspad richting de Bekhof, is verhard en de bereikbaarheid van de wandelpaden en percelen is verbeterd. Bij de schans worden nog twee informatieborden geplaatst, met wetenswaardigheden over het gebied.
Onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland
Het plan, om het Beekdal van De Lende te versterken, komt niet zomaar uit de lucht vallen. In Nederland vinden we natuurontwikkeling steeds belangrijker. Sinds 2014 zijn alle provincies verantwoordelijk voor de verdere ontwikkeling van het Natuurnetwerk Nederland. Dit is een netwerk van natuurgebieden die al ingericht zijn of nog ingericht moeten worden. In Fryslân dragen we hier ook aan bij en de gebiedsontwikkeling Beekdal Linde is daar onderdeel van.
Bestaande natuurgebieden worden op die manier met elkaar verbonden. Zo ontstaat een sterk netwerk waar:
- Diersoorten makkelijk van het ene naar het andere gebied kunnen gaan.
- De plantensoorten beter groeien en bloeien. Planten die er van oudsher waren, komen vaak zelfs weer terug in een gebied.
- Het oppervlakte- en grondwater schoon en ecologisch gezond is.
De ‘Hermeandering van de Lende’ in het nieuws
Nieuwsbrief
Wilt u voortaan via de mail op de hoogte blijven over de plannen en werkzaamheden in het Beekdal Linde gebied? Meldt u zich dan aan voor de digitale nieuwsbrief.
Dit project wordt medegefinancierd door:
