Feit of fabel: Fietsen is gevaarlijker dan autorijden

Twee jonge vrouwen fietsen met een fietshelm op

Als het gaat om je veiligheid en je hersenen wil je natuurlijk zeker weten of de informatie die je ergens leest of hoort wel echt klopt. Er gaan allerlei fabels rond over het gebruik van een fietshelm. Maar gelukkig er is, dankzij experts, onderzoeken en verzamelde data, ook veel gegronde informatie beschikbaar: belangrijke feiten die iedereen zou moeten weten. In ‘Feiten en fabels: helmfeiten uitgelegd’ ontkrachten we de fabels en bevestigen we de feiten over het gebruik van een fietshelm. Wat denk jij: is het veiliger om op pad te gaan met de fiets óf met de auto? Lees verder voor het antwoord.

Feit of fabel?

Van zijwieltjes tot kilometers fietsen naar de middelbare school: in Fryslân groeien we op met fietsen. Het is vanzelfsprekend en we voelen ons veilig op de fiets. Toch is het, als je kijkt naar het aantal verkeersdoden, veiliger om in de auto te stappen, dan op de fiets.  

Verkeersslachtoffers in Nederland

Hoewel Nederland een van de beste infrastructuren heeft op de wereld, zijn verkeersongelukken onoverkomelijk. Dit zorgt jaarlijks voor veel slachtoffers. Van slachtoffers met schaafwonden of botbreuken tot een dodelijke afloop. In 2021 kwamen in Nederland 582 mensen om het leven door een verkeersongeval. Het goede nieuws: dit aantal is sinds het jaar 2000 enorm gedaald. Toen vielen er nog 1.166 dodelijke slachtoffers in het verkeer. Ondanks de groei van de bevolking is het aantal verkeersdoden de afgelopen tien jaar gehalveerd. Maar terwijl het over het algemeen veilig wordt in het verkeer, blijft het aantal dodelijke fietsslachtoffers jaarlijks schommelen rond de 200.

Verkeersdoden door fietsongeval

Nederland is sinds 2020 het enige land ter wereld waar meer mensen in het verkeer overlijden op de fiets dan in de auto. In dat jaar verongelukten er 229 fietsers, tegenover 195 inzittenden van een auto. In 2021 overleden 207 personen door een fietsongeval en 175 door een auto-ongeval. Het jaar daarop, in 2022, kwamen er 290 fietsers om het leven door een ongeval. Met een toename van 83 fietsers is dit het hoogste aantal sinds 1996 (het begin van de registratie).

Staafdiagram met aantal verkeersdoden per vervoersmiddel in 2021 en 2022

Bron: CBS

Uitleg staafdiagram verkeersdoden per vervoersmiddel

  • Personenauto
    2021: ongeveer 175 verkeersdoden. 2022: ongeveer 220 verkeersdoden.
  • Fiets 
    2021: ongeveer 210 verkeersdoden. 2022: ongeveer 290 verkeersdoden.
  • Motorfiets
    2021: ongeveer 60 verkeersdoden. 2022: ongeveer 40 verkeersdoden.
  • Voetganger
    2021: ongeveer 40 verkeersdoden. 2022: ongeveer 60 verkeersdoden.
  • Brom- en snorfiets en brommobiel
    2021: ongeveer 50 verkeersdoden. 2022: ongeveer 55 verkeersdoden.
  • Gemotoriseerd invalidenvoertuig
    2021: ongeveer 30 verkeersdoden. 2022: ongeveer 40 verkeersdoden.
  • Bestelauto, vrachtwagen
    2021: ongeveer 15 verkeersdoden. 2022: ongeveer 25 verkeersdoden.
  • Overige deelname
    2021: ongeveer 10 verkeersdoden. 2022: ongeveer 12 verkeersdoden.

Is de fietshelm de oplossing?

Verkeersongevallen zijn nooit helemaal te voorkomen, maar je kunt jezelf wel beschermen tegen ernstig of zelfs dodelijk letsel. Al helemaal op het vervoersmiddel waarmee je het grootste risico loopt: de fiets. Een fietshelm is een makkelijke én effectieve manier, want hiermee verlaag je de kans op dodelijk hoofd- en hersenletsel met wel 70 procent. Naar schatting zijn er 85 verkeersdoden en 2.500 tot 2.600 ernstige verkeersgewonden minder per jaar als iedere fietser een helm zou dragen. Zet jij ‘m voortaan ook op?