Voor ex-majoor Marijke Waalkens is veiligheid altijd belangrijk: in een zweefvliegtuig én op de fiets
Op de fiets van A naar B of gezellig samen een tochtje maken door Fryslân; voor veel mensen is het vanzelfsprekend. Op jonge leeftijd leren we fietsen, om dat vervolgens te blijven doen tot het écht niet meer kan. En vaak is dat pas op oudere leeftijd. Gelukkig maar, want dankzij onze (elektrische) fiets blijven we langer gezond, sociaal en zelfredzaam. Maar de cijfers liegen er niet om: meer dan de helft van de mensen die overleed aan een fietsongeval was 75 jaar of ouder. Ouderen zijn kwetsbaar op de fiets en hoofdletsel na een val vormt het grootste gevaar. Maar hoewel het dragen van een fietshelm de kans op hoofdletsel met 62% verlaagt (en de kans op dodelijk hoofd- en hersenletsel zelfs met 70%), stappen veel ouderen nog zonder helm op de fiets. Marijke Waalkens (79) uit Leeuwarden hoort daar níét bij. Ze vertelt haar verhaal.
Veiligheid is alles
Marijke werkte jarenlang bij de luchtmacht. Naast alle bijzondere ervaringen zal ze één les nooit vergeten: veiligheid is alles. “Door de cockpitchecks, dagelijkse inspecties, medische keuringen en examens over veiligheid werden we constant met onze neus op de feiten gedrukt. Je moet alles dubbelchecken en altijd nadenken over wat je doet, anders kunnen de gevolgen groot zijn.” Als je zoveel bezig bent met veiligheid, wordt dit vanzelf onderdeel van je denkpatroon. Niet alleen tijdens het werk, maar bij alles wat je doet in het leven.
Geschrokken van fietsongeval
Desondanks fietste Marijke tot haar 77ste wél zonder helm. “Met de wind door je haren fietsen is nou eenmaal fijner en ook met een bril kan een helm onhandig zijn. Maar ondanks de ongemakken is een fietshelm een must.” Dat besef kwam in 2021, toen Marijke hoorde dat een kennis een eenzijdig fietsongeval had gehad: “Tijdens het fietsen zag hij een vrachtwagen tegemoetkomen. Om ruimte te maken, ging hij op de klinkers naast de weg fietsen. Toen de vrachtwagen voorbij was en hij de fietsstrook weer op wilde, stuurde hij naar links. Maar omdat de weg hoger lag, ging de band niet over het randje heen, maar er tegenaan. Hij raakte uit balans en viel met zijn elektrische fiets, met zijn hoofd op het asfalt.” Dankzij zijn fietshelm bleven zijn hersenen gelukkig beschermd, maar hij kwam er niet ongedeerd vanaf: zijn kaak was gebroken, waardoor hij wekenlang alleen kon eten met een rietje.
“In tochtsje meitsje sûnder helm, dat doch ik net mear.”
Geen fietstochtjes zonder helm
Toen Marijke hoorde van het ongeluk, realiseerde ze zich opnieuw dat een ongeluk in een klein hoekje zit. “Even later liep ik door de supermarkt en daar zag ik toevallig een fietshelm liggen. In mijn maat én afgeprijsd, alsof het zo had moeten zijn. Ik dacht meteen: die is van mij!” Van de aankoop heeft Marijke geen moment spijt gehad. “Op de fiets ben ik altijd alert: ik kijk ver vooruit en ik heb niet één, maar twee spiegels op mijn fiets, zodat ik goed achterom kan kijken. Toch wil ik niet meer zonder fietshelm op pad. Natuurlijk vergeet ik hem soms wel eens, en als ik een boodschapje doe in de buurt vind ik dat niet heel erg, maar een tochtje maken zonder helm, dat doe ik niet meer.”
Op pad met de fietsclub
Dat tochtje maakt Marijke onder andere iedere dinsdagochtend, samen met haar fietsclubje. De groep van maximaal twaalf personen tussen de zestig en tachtig jaar verzamelt bij winkelcentrum Bilgaard en vanaf daar fietst de groep een route tussen de 25 en 50 kilometer. “Intussen zit ik al een aantal jaren bij dit clubje. We zien elkaar elke week en houden contact via WhatsApp, waardoor we een hechte groep zijn geworden. En als het mooi weer is, drinken we onderweg gezellig een kop koffie.” Op één fietser na heeft iedereen in de groep een elektrische fiets. Toch dragen er, inclusief Marijke, maar twee fietsers een helm. “De andere tien fietsen zonder helm. Ik vertel het verhaal over het fietsongeluk van mijn kennis wel eens, maar ik ga niet met mensen in discussie over het belang van de fietshelm. Iedereen is natuurlijk vrij om zelf een keuze te maken.”
“Fansels kinst neat útslute, mar in fytshelm jout wol mear wissichheid, foaral op lettere leeftyd.”
Zekerheid op latere leeftijd
Toch is Marijke van mening dat een fietshelm voor iedereen een verstandige keuze zou zijn. “Je hoofd is kwetsbaar. Een arm, been of pols kun je herstellen met gips of een operatie, maar bij een klap op je schedel kan dat niet. Natuurlijk kun je niks uitsluiten, maar een fietshelm geeft je wel veel meer zekerheid, vooral op latere leeftijd.”
Lijkt het jou ook leuk om samen met anderen te fietsen? Bekijk de Doortrappen fietsgroepen en sluit je aan bij een fietsgroep bij jou in de buurt!