Beekdal Linde
Wermeandering fan De Lende, efkes pas op it plak
Op 14 novimber is it startsein jûn foar it dielprojekt ‘Hermeandering van De Lende’. Dit projekt falt ûnder de Gebietsûntwikkeling Beekdal Linde. Underwilens binne de earste resultaten berikt en leit it projekt goed op skema. Dochs ferdwine de masines stadichoan út byld. De kommende moannen (april oant en mei july) is it briedseizoen en binne gjin grutskalige wurksumheden pland. Sa keart de rêst yn it natuergebiet werom en kinne de fûgels en de natuer harren gong gean.
Wurkje yn besteand natuergebiet
Yn de ôfrûne moannen is der in soad wurk ferset. Sa binne der beammen en boskskea op de âlde meanders fuorthelle en nije meanders en petgatten groeven. Wurkje yn in besteand natuergebiet freget om in soarchfâldige wurkwize dy't de natuer sa min mooglik fersteurd. Dêrom fiere wy de frijkommen grûn ôf fia in buizestelsel, yn stee fan mei de boat of frachtwein. Dit beheint it tal ferfiersbewegings en soarget dat de fersteuring effekt hat op in lytser gebiet.
De wurksumheden fiere wy út ûnder begelieding fan in ekolooch en tegearre mei de terreineigener It Fryske Gea. De oannimmer, ekolooch en de terreinbehearder stimme wykliks ôf. De ekolooch hâldt de sekuer yn de gaten hoe't it mei de natuer en de bisten yn it gebiet giet, jout gebieten frij en treft wêr mooglik maatregels om de fersteuring ta in minimum te beheinen. Om de simmer hinne sjocht de ekolooch wer yn it gebiet, om grien ljocht te jaan foar it ferfolch fan de wurksumheden.
Hokker wurksumheden binne yntusken útfierd?
- It ferwiderjen fan beammen en boskskea.
- It graven fan fjouwer meanders (natuerlike kronkelingen yn'e beek).
- It graven fan trije petgatten: Dit binne ûndjippe gatten yn de grûn, dy't net yn ferbining steane mei de beek. Trochdat de petgatten har folje mei rein- of grûnwetter ûntstiet dêr in gaadlik plak foar (beskerme) plantesoarten en bistesoarten.
Hokker wurksumheden wurde nei it briedseizoen útfierd?
- It graven fan trije restearjende meanders.
- De oanlis fan twa fytsbrêgen.
- De oanlis fan in kanosteger.
Herstellend fermogen fan de natuer
As jo no efkes sjogge, dan liket it gebiet krekt in soarte fan moannelânskip. Swarte bulten grûn bepale it hjoeddeistige byld. Dat makket it miskien wat dreech om yn te bylden dat it beeksysteem him yn de kommende jierren wer werstelt. Dochs is dat ús ûnderfining. Spoaren fan de útfiering ferdwine en de oarspronklike natuer nimt it wer oer.
Mear ynformaasje oer de gebietsûntwikkeling Beekdal Linde fine jo op dizze side, ûnder dit artikel.
Wy hâlde jo graach op'e hichte fan de ûntjouwingen. Jo kinne jo ynskriuwe foar ús digitale nijsbrief fia de blauwe knop ûnderoan dizze side.
Fersterkje fan de Beekdal fan De Lende
Al fan 2006 ôf wurkje wy om de beek De Lende (Stellingwerfsk foar De Linde) oan it fersterkjen fan de beekdelling. Dat dogge wy op it mêd fan natuer, wetter, lânbou, lânskip en rekreaasje.
De Gebietskommisje Beekdal Linde wurket yn opdracht fan de provinsje Fryslân en yn `e mande mei de streek, oan dit gebietsûntwikkelingsprojekt. De kommisje bestiet út fertsjintwurdigers fan natuer - en miljeuorganisaasjes, LTO Noard en de Feriening lytse doarpen. Oare wichtige gearwurkingspartners binne Wetterskip Fryslân, It Fryske Gea, Steatsboskbehear en gemeente Weststellingwerf. By it meitsjen fan de plannen is mei-inoar hieltyd sjoen nei de histoarje fan it gebiet en wat it gebiet nedich hat of brûke kin op it mêd fan natuer, wetter, lânbou, lânskip en rekreaasje.
De gebietsûntwikkeling Beekdal Linde bestiet út allegearre dielprojekten. Op dit stuit wurkje wy oan de 'Hermeandering' fan De Lende, dat op 14 novimber 2024 offisjeel úteinset is. De wurksumheden binne mids 2026 klear en fine plak tusken de Noordwooldervaort en de A32.
Hokker dielprojekten binne klear?
Yn de ôfrûne jierren binne de ûndersteande dielprojekten ôfrûne. Wat is dêr allegearre ynrjochte en ferbettere?
- Gebiet Ter Schure: Leit tusken it natuerreservaat De Lendevallei en polder Scheltinga. Fanâlds wie dit turfgebiet en dêrnei waard it lânbougrûn. Troch it iten yn'e grûn te ferminderjen en in sleat te dimpen sadat wetter langer fêstholden wurdt, groeit der no unike natuer. Lykas krûd- en faunaryk greidlân, fochtich healân en heide.
- In stik natuergrûn by De Hoeve: Hjir is in blommeryk lânskip ûntstien, troch it werombringen fan twa âlde beekkronkels. De histoarje is nij libben ynblaasd mei it werstellen fan seis petgatten en tuskenlizzende lisikkers. Op de lisikkers lei fanâlds turf te drûgjen. Sleatten binne ferondjipt, wâlkanten breder makke, greppels útgroeven en agraryske perselen ferbettere. Der is mear krûd- en faunaryk gerslân.
- Fytspaad De Hoeve en mear: Yn 2021 is it fytspaad lâns De Lende tusken de Vinkegavaartweg by De Hoeve en de Domeinenwei by De Blesse oanpast. Westlik fan de Wetering rint it fytspaad troch it natuergebiet fan It Fryske Gea, mei as doel om de natuer - en lânskipsbelibbing fan fytsers te fersterkjen. Tagelyk binne op trije plakken âlde meanders (beekkronkels) fan De Lende op'e nij werombrocht. De beek en it fytspaad slingerje no tegearre troch it lânskip. It grutste part is ynrjochte as natuergebiet en stiet yn iepen ferbining mei de beek. Hjirtroch kin mear wetter op it lân rinne, dêr't ferskate planten en bisten fan profitearje.
- Polder IJkenverlaat: Der is in meander (kronkeling) oan de noardkant fan De Lende makke, mei in natuerfreonlike wâlskant lâns de middensleat. In kantelstuw helpt om it wetterpeil te regeljen. Omdat in keardaam in barriêre is foar fisken, is der in fiskpassaazje makke. Dy helpt de fisken om it wetterpeilferskil te oerbrêgjen en tsjin de stream yn te swimmen. En jo kinne de fisken dêrtroch ek noch goed besjen.
- De Stuttebosch: Is it gebiet by de ‘Bekhofskaansk’, eastlik fan Aldeberkeap. It parkearplak is ferpleatst wêrtroch it kuierpaad no troch de bosk, oer de skâns rjochting de Lende rint. Folgje jo it paad dan komme jo by de keardaam mei in v-foarmige bekkentrep fiskpassaazje. It lêste part fan it fytspaad rjochting de Bekhof, is ferhurde en de berikberens fan de kuierpaden en perselen is ferbettere. By de skâns wurde noch twa ynformaasjebuorden pleatst, mei nijsgjirrichheden oer it gebiet.
Underdiel fan it Natuurnetwerk Nederland
It plan, om it Beekdal fan De Lende te fersterkjen, komt net samar út de loft fallen. Yn Nederlân fine wy natuerûntwikkeling hieltyd wichtiger. Sûnt 2014 binne alle provinsjes ferantwurdlik foar de fierdere ûntwikkeling fan it Natuurnetwerk Nederland. Dit is in netwurk fan natuergebieten dy't al ynrjochte binne of noch ynrjochte wurde moatte. Yn Fryslân drage wy hjir ek oan by en de gebietsûntwikkeling Beekdal Linde is dêr ûnderdiel fan.
Besteande natuergebieten wurde op dy wize mei-inoar ferbûn. Sa ûntstiet in sterk netwurk wier:
- Bistesoarten maklik fan it iene nei it oare gebiet gean kinne.
- De plantesoarten better groeie en bloeie. Planten dy't der fanâlds wiene, komme faak sels werom yn in gebiet.
- It oerflakte- en grûnwetter skjin en ekologysk sûn is.
De ‘Hermeandering van de Lende’ yn it nijs
Nijsbrief
Wolle jo tenei oer de mail op 'e hichte bliuwe oer de plannen en wurksumheden yn it Beekdal Linde gebiet? Meld jo dan oan foar de digitale nijsbrief.
Dit projekt wurdt meifinansierd troch:
