Keningsdjip
It projektgebiet fan gebietsynrjochting Keningsdjip leit yn ‘e omkriten fan de beek Alddjip. Dizze beek is yn de omjouwing ek wol bekend as Keningsdjip, Boarn of Koningsdiep. Yn de sechstiger jierren is de rin fan de beek oanpast en it gebiet om it Alddjip hinne hielendal foar agrarysk gebrûk geskikt makke.
Yn dit projekt kriget it wetter yn it Alddjip en yn de omlizzende natuergebieten wer mear de romte. Sa wurkje wy oan bioferskaat en meitsje wy de beekdelling klimaatbestindiger.
De natuer- en wettermaatregels út de 4e útfieringsmodule Keningsdjip binne dit jier útfierd en klear. De útfiering fan de beekûnderlieder en faunapassaazje ûnder de beekfeanster Feart troch freget mear tariedingstiid en wurdt letter útfierd. Mear ynformaasje oer de útfierde ynrjochtingsmaatregels fine jo ek yn dizze nijsbrief.
Wolle jo op'e hichte bliuwe fan de ûntjouwingen binnen gebietsynrjochting Keningsdjip? Meld jo dan oan foar de digitale nijsbrief.
Fierderop yn de tekst stiet ynformaasje oer de útfieringsmodules dy’t al earder klear binne. Dêrnei kinne jo lêze oer de maatregels dy't mei ta stân kaam binne troch de Regio Deal Zuidoost Friesland wêrûnder de oanpak fan rekreative fytspaden tusken Bakkefean en Wynjewâld. Ta beslút hawwe wy foar jo op in rychje set wat de gebietskommisje docht en wa’t de leden fan de kommisje binne.
Hoe’t buorkje binnen sûne grinzen leannet
Yn ‘e mande mei de streekinisjativen SIOO en Rûnom it Alddjip organisearre de Gebietskommisje Koningsdiep op 26 novimber 2024 in gearkomste oer ‘buorkje binnen sûne grinzen’. Kin dat kânsen opsmite foar de agrariërs en terreinbehearders fan it Alddjip? Lês fjierder.
Voederhagen, goed voor vee & biodiversiteitMear witte? Sjoch op www.boerennatuurfryslan.frl/voederhagen |
Rekreatieve fytspaden tusken Bakkefean en Wynjewâld oanpakt en wer iepensteld
Yn 2023/2024 is der grut ûnderhâld dien oan de fytspaden tusken Wynjewâld en Bakkefean: op in part fan de fytspaden is it asfalt ferfongen troch beton. Hjirfoar moast in oantal paden ôfsletten wurde. Fytsers, kuierders en ruters kinne yntusken wer gebrûk meitsje fan de paden fan de Beakendyk by de Slotpleats en troch de Duerswâldheide. In part fan dizze fytspaden hat in hegere lizzing krigen. Dat wie nedich omdat hieltyd mear wetter fêstholden wurdt en it wieter wurdt yn it gebiet. De wurksumheden binne heal oktober 2024 klear.
De plande wurksumheden yn it gebiet binne de twadde faze fan in gruttere oanpak. De fytspaden yn it Oude Bosch binne yn it neijier fan 2023 al fan in leech beton foarsjoen.
Gearwurking foar realisaasje
Doarpsbelangen Wynjewâld en Bakkefean binne al wat jierren mei de gemeente Opsterlân yn petear oer it efterstallich ûnderhâld fan de rekreative fytspaden tusken beide doarpen. De eigeners fan dizze fytspaden, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, hawwe net genôch middels om dizze fytspaden goed te ûnderhâlden. Dêrom is fanút de gebietsûntwikkeling Koningsdiep in oanfraach by de Regiodeal Zuidoost Fryslân yntsjinne. De bydrage út dizze regiodeal hat de boppeneamde partijen yn beweging brocht. Njonken Steatsboskbehear, Natuurmonumenten en gemeente Opsterlân draacht ek stichting Vlooienmarkt Bakkefean by oan de realisaasje fan it nije fytspaad. Dêrby is ôfpraat dat de provinsje Fryslân fanút de gebietsûntwikkeling Alddjip opdrachtjouwer is foar de oanpak fan dizze rekreative fytspaden.
Streekinisjatyf Opsterlân-East
Yn Opsterlân hawwe acht boeren it Streekinitiatyf Opsterlân-East (SIOO) oprjochte. Dizze boeren sette harren yn foar in takomstbestindige lânbou yn harren gebiet. Fierder wurde de ûnderfinings, ferwachtingen en winsken op it mêd fan bioferskaat, natuerynklusive lânbou, enerzjytransysje, ferdrûging, NNN-opjefte (Natuurnetwerk Nederland) en KRW (Kaderrichtlijn Water) ûndersocht. Wat betsjutte dy opjeften foar it gebiet út agrarysk perspektyf wei? Mear ynformaasje is te lêzen yn 'e nijsbrief. De gebietskommisje Koningsdiep biedt stipe by de finansiering mar it SIOO wurket ynhâldlik hiel ûnôfhinklik.
Ramtplan Lânynrjochting Keningsdjip
- Yn 2004 is der in gebietsfisy opsteld foar it gebiet yn ‘e omkriten fan it Alddjip. Yn it Ramtplan Lânynrjochting Keningsdjip is dat yn 2007 útwurke ta in plan dêr’t doelstellingen, maatregels, in globaal einbyld, de wize fan it winnen fan grûn en in begrutting yn steane. De twa grutste opjeften yn dat plan binne de realisaasje fan 500 bunder natuer foar Natuurnetwerk Nederland (foarhinne ek wol bekend as Ekologyske Haadstruktuer) en it beekdellingwerstel fan it Alddjip.
Yn it projektgebiet fan gebietsynrjochting Keningsdjip lizze de Bakkeveense Duinen, Wijnjeterper Schar en Van Oordt’s Mersken. Dy gebieten binne ûnderdiel fan in netwurk fan Europeeske topnatuer: Natura2000.
Boppe- en middenrin Alddjip
Yn de omkriten fan de boppe- en middenrin fan de beek Alddjip (Koningsdiep) komt 350 bunder nije natuer foar Natuurnetwerk Nederland. It wetter yn de beek kriget dêrby mear romte (sjoch de oranje kleur op it kaartsje hjirboppe – yn tarieding).
De provinsje Fryslân set útein mei de tarieding foar it meitsjen fan in ynrjochtingsplan mei partners yn it gebiet. Troch de grutte omfang en de lokaasje fan it projekt is der in miljeu-effektrapportaazje nedich, wêryn’t de earste stap it meitsjen fan de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) is. Yn dat dokumint steane de doelen foar de beekdelling, de bânbreedte wêrbinnen ynrjochtingsfoarstellen bliuwe moatte en de wetten en regels wêr’t it projekt oan foldwaan moat.
De NRD mei dizze byhearrende reaksjenota is op 29 juny 2021 troch Deputearre Steaten fêststeld. Foar de miljeu-effektrapportaazje is ekstra ûndersyk nedich. Ofstimming, oerlis en útfiering sille mear tiid kostje as earder oanjûn is. Wy ferwachtsje no it ûntwerp-ynrjochtingsplan en de miljeu-effektrapportaazje yn it 2e fearnsjier fan 2025 presintearje te kinnen.
Jo kinne hjir de reaksjenota dellade
Hawwe jo fragen nei oanlieding fan de NRD? Dan kinne jo kontakt opnimme mei ús Klantkontaktsintrum fia provincie@fryslan.frl of 058 - 292 59 25.
Mjitte is witte
Sûnt septimber 2019 leit der in mjitnetwurk om grûnwetterpeilen yn de beekdelling te mjitten. Dy leit tusken Bakkefean en de Poasen. Mei de mjitgegevens kinne wy in goede nulmjitting dwaan. Dat helpt by it meitsjen fan ynrjochtingsplannen en sa kinne wy yn de gaten hâlde wat de effekten fan de maatregels binne.
Laad hjir it rapport oer it mjitnetwurk del
Wettermjitpunt yn de beekdelling fan it Alddjip
Oude Bosch, Slotplaats en Hemrikkerscharren-Zuid binne ynrjochte
Yn de twadde útfieringsmodule binne de gebieten Oude Bosch, Slotplaats en Hemrikkerscharren-Zuid ynrjochte. It ynrjochtingswurk yn Hemrikkerscharren-Zuid is yn 2018 útfierd en de ynrjochting fan it perseel by de Slotpleats en de maatregels by Oude Bosch wienen yn 2020 klear. By Oude Bosch wurde noch in tal ôfslutende wurksumheden útfierd.
Natuergrûn eastlik fan de Hemrikkerscharren ynrjochte
Yn de tredde útfieringsmodule is likernôch 37 bunder natuergrûn by it Alddjip ynrjochte. Dy grûn leit eastlik fan de Hemrikkerscharren tichteby de Poasbrêge en Heidehuzen. It plan makken wy in nauwe gearwurking mei trije partikuliere grûneigeners en Staatsbosbeheer. Op 1 oktober 2020 is mei in feestlike ôfsluting de ynrjochting fan de perselen oan de eigeners oerdroegen.
Regio Deal Zuidoost Friesland
Yn july 2020 is de Regio Deal Zuidoost Friesland sletten wêrby’t ryk en regio mei-inoar 30 miljoen euro yn de regio ynvestearje. Projekten dy’t mei troch de Regio Deal ta stân komme jouwe in stevige ympuls oan Súdeast Fryslân. Sa bliuwt Súdeast Fryslân in noflik plak om te libjen, te wurkjen, te moetsjen en te besykjen, no en yn de takomst.
Yn de gebietsûntwikkeling Keningsdjip wurdt 500 ha nije natuer (Natuurnetwerk Nederland) yn de omkriten fan de beek Alddjip (Keningsdjip) realisearre wêrby’t it wetter fan de beek mear romte kriget. Dat liedt ta mear bioferskaat en in klimaatbestindige beekdelling. De rekreative rûtestruktuer wurdt ferbettere en der wurdt in bydrage levere oan de ûntwikkeling fan natuerynklusive lânbou.
Yn de Regiodeal Zuidoost Friesland wurde de neikommende fjouwer planûnderdielen troch it gebietsûntwikkelingsprojekt Keningsdjip yn de kommende jierren útfierd:
- Ynrjochting om en de by 17 hektare natuer tichteby it Oude Bosch
Tichteby it Oude Bosch binne in stikmannich puollen, beamwâlen en in kuierpaad oanlein. Dêrnjonken is pleatslik nuddelbosk en boppegrûn fuort helle om heidegroei te stimulearjen. Dy wurksumheden binne yn 2020 útfierd. - Oanlizzen faunapassaazje Bakkefeanster Feart
Troch de faunapassaazje wurde de takomstige natuergebieten yn ‘e beekdelling oan beide kanten fan de Bakkefeanster Feart mei elkoar ferbûn. Der komme sawol drûge as wiete passaazjes, dêr’t sûchdieren, amfibyen, reptilen en fisken baat by hawwe. De útfiering is yn 2025/2026. - Ferbettering rekreatyf fytspaad netwurk yn en om ‘e beekdelling
Mei it each op beekdellingwerstel wurdt it hjoeddeistige fytspaadnetwurk goed besjoen. Ek wurdt sjoen oft de hjoeddeistige trasees fan de fytspaden takomstbestindich binne. Utfiering is yn 2023/2024. - Untjouwing proef pilot natuerynklusive lânbou yn ‘e beekdelling
Undersocht wurdt oft yn de beekdelling mooglikheden binne foar in fierdere ynfolling fan natuerynklusive lânbou troch in sêftere oergong fan en mear ferfrisseling tusken natuer en lânbou te realisearjen. Utfiering: 2023/2024.
Mear ynformaasje
Sjoch foar mear ynformaasje oer de Regio Deal Zuidoost Friesland www.regiodealzuidoostfriesland.nl
Gebietskommisje
Yn opdracht fan de provinsje Fryslân advisearret de gebietskommisje Keningsdjip oer de ynrjochting fan it gebiet en de útfiering. Yn de kommisje sitte fertsjintwurdigers út de omkriten op it mêd fan lânbou, natuer, wetter en rekreaasje.
De gebietskommisje komt meardere kearen yn it jier by inoar. Yn ûndersteand oersjoch kinne jo fine op hokker datums dat is yn 2024. De agindapunten wurde foar elk oerlis dield op dizze side. Mochten jo fragen hawwe of punten meijaan wolle, dan kinne jo ien fan de kommisjeleden benaderje. De kontaktgegevens fine jo ûnderoan de side.
Fergaderdata 2024:
100e gearkomste
Op tongersdei 14 novimber wie de 100e gearkomste fan de Gebietskommisje Koningsdiep. Dizze Gebietskommisje set him al fan 2005 ôf yn foar de oanlis fan mear natuer lâns it Alddjip (Keningsdjip). Tagelyk wurket de kommisje yn it gebietsproses ek oan de opjeften foar wetter, lânbou en rekreaasje.
Fanwegen dit bysûndere momint wie it in (foar in part) iepenbiere gearkomste foar alle gearwurkjende organisaasjes en belangstellenden út de omjouwing. Yep Zeinstra (projektlieder) en Anja de Vries (projektmeiwurker) lieten oan in publyk fan goed 50 ynteressearren sjen wat we berikt ha yn de ôfrûne (hast) 20 jier en wat der noch komme sil.
Kontakt
Hawwe jo fragen oer de gebietsûntwikkeling Keningsdjip? Dan kinne jo it Klant Kontakt Sintrum telefoanysk berikke op nûmer 058 – 292 59 25, of in mail stjoere nei provincie@fryslan.frl. Jo kinne ek streekrjocht kontakt opnimme mei ien fan de kommisjeleden:
- Tineke Jagersma (foarsitter): 06-21803887
- Dennis Benedictus (natuer/miljeu): 06-12892087
- Agaath Arends (natuer/miljeu): 0516-541272
- Tjalling Nijboer (lânbou): 06-57580200
- Kees-Jan Dijk (lânbou): 06-29324319
- Jan Willem Russchen (rekreaasje): 06-50688483
- Yep Zeinstra (provinsje Fryslân, projektlieder/sekretaris): 058-2925451
- Maarten Jan Bijl (Wetterskip Fryslân, adviseur): 06-23228409
- Marieke Tiekink (gemeente Opsterlân, adviseur): 0512-386222